İklim Riskleri ve Fırsatları
Kuruluşlarda, iklim ile ilgili risk ve fırsat değerlendirme çalışması yapılması gün geçtikçe zorunlu hale gelmektedir. Bu anlamda risk ve fırsat kategorilerine değineceğiz.
İKLİM RİSKLERİ
İklim risklerinin iki kategorisi bulunmaktadır:
1.Geçiş Riskleri: Daha düşük karbon ekonomisine geçişle ilgili riskler.
2. Fiziksel Riskler: İklim değişikliğinin fiziksel etkileri ile ilgili riskler.
İklimle ilgili fırsatlar, iklim değişikliğini hafifletme ve buna uyum sağlama çabalarıyla ilgilidir. Bu çabalar arasında kaynak verimliliği ve maliyet tasarrufu, düşük emisyonlu enerji kaynaklarının benimsenmesi, yeni ürün ve hizmetlerin geliştirilmesi, yeni pazarlara erişim ve tedarik zinciri boyunca direnç oluşturma yer alabilir.
GEÇİŞ RİSKLERİ
Geçiş riskleri, bir kuruluşun sera gazı emisyonlarını azaltmak ve yenilenebilir enerjiye geçiş yapmak amacıyla içsel ve dışsal değişim hızını ve kapsamını nasıl yönettiği ve adapte olduğuyla ilişkilidir. Geçiş, iklim değişikliği ile ilgili olarak azaltma ve adaptasyon gereksinimlerine yönelik olarak politika ve hukuk, teknoloji ve pazar değişikliklerini gerektirir. Bu değişikliklerin doğasına, hızına ve odak noktasına bağlı olarak, geçiş riskleri kuruluşlar için finansal ve itibari risk düzeylerini çeşitli şekillerde ortaya çıkarabilir. Alternatif olarak, bir kuruluş düşük karbon emisyonlu ise ve yenilenebilir enerji veya iklim geçiş pazarında bulunuyorsa, pazar, teknoloji ve itibari fırsatlarla karşılaşabilir.
* Politika ve Hukuk
İklim değişikliği etrafındaki politika önlemleri devam etmektedir. Genellikle iki kategoriye ayrılan hedefleri bulunmaktadır: iklim değişikliğinin olumsuz etkilerine katkıda bulunan eylemleri sınırlamaya yönelik politika önlemleri veya iklim değişikliğine uyumu teşvik etmeye yönelik politika önlemleri. Politika değişikliklerinin riski ve finansal etkisi, politika değişikliğinin doğasına ve zamanlamasına bağlıdır. İklim değişikliğinden kaynaklanan kayıp ve hasarın değeri arttıkça, dava riskinin de artma olasılığı yüksektir. Bu tür davalara sebep olan nedenler arasında organizasyonların iklim değişikliğinin etkilerini hafifletmedeki başarısızlıkları, iklim değişikliğine uyum sağlama eksiklikleri ve malî risklere dair yetersiz açıklamalar yer alabilir.
* Teknoloji
Daha düşük karbonlu, enerji verimli bir ekonomik sisteme geçişi destekleyen teknolojik gelişmeler veya yenilikler, organizasyonlar üzerinde önemli bir etki yapabilir. Yeni teknolojinin eski sistemleri yerinden etmesi ve mevcut ekonomik sistemde bazı alanları bozması durumunda, bu "yaratıcı yıkım" sürecinden kazananlar ve kaybedenler ortaya çıkacaktır. Ancak teknoloji gelişimi ve uygulamasının zamanlaması, teknoloji riskini değerlendirirken önemli bir belirsizlik faktörüdür.
* Pazar
İklim değişikliğinin pazarları etkileyebilecek yollar çeşitli ve karmaşık olabilir; ancak en önemli yollardan biri, iklimle ilgili riskler ve fırsatlar artan bir şekilde dikkate alındıkça belirli emtialar, ürünler ve hizmetler için arz ve talep değişiklikleridir.
* İtibar
İklim değişikliği, organizasyonun düşük karbonlu bir ekonomiye geçişe olan katkısının veya bu geçişten uzaklaşmasının değişen müşteri veya toplum algısıyla ilişkilendirilebilecek potansiyel bir itibar riski olarak belirlenmiştir.
FİZİKSEL RİSKLER
Fiziksel riskler, iklim değişikliğinin etkileri ile ilişkilidir. Bu riskler, olaya dayalı (akut) veya uzun vadeli değişikliklere (kronik) bağlı olarak ortaya çıkabilir.
* Fiziksel Risklerin Finansal Etkileri
Fiziksel riskler, organizasyonlar için finansal etkileri içerebilir. Bu etkiler, varlıklara doğrudan zarar verilmesi ve tedarik zinciri kesintilerinden kaynaklanan dolaylı etkiler gibi olabilir. Organizasyonların finansal performansı, organizasyonların tesisleri, operasyonları, tedarik zinciri, taşıma ihtiyaçları ve çalışan güvenliği üzerindeki aşırı sıcaklık değişiklikleri gibi faktörlerden etkilenebilir.
FIRSATLAR
İklim değişikliğini hafifletme ve buna uyum sağlama çabaları, organizasyonlar için çeşitli fırsatlar yaratır. Bu fırsatlar, örneğin kaynak verimliliği ve maliyet tasarrufu, düşük emisyonlu enerji kaynaklarının benimsenmesi, yeni ürün ve hizmetlerin geliştirilmesi, yeni pazarlara erişim, verimlilikleri ve temiz enerjiyi destekleyen yeni politikaların maksimum düzeyde kullanımı ve tedarik zinciri boyunca direnç oluşturma gibi alanlarda ortaya çıkabilir. İklimle ilgili fırsatlar, bir organizasyonun faaliyet gösterdiği bölge, pazar ve endüstriye bağlı olarak değişiklik gösterecektir.
* Kaynak Verimliliği
Organizasyonlar, üretim ve dağıtım süreçleri, binalar, makine/cihazlar ve taşıma/hareketlilik alanlarında verimliliği artırarak işletme maliyetlerini başarılı bir şekilde azaltan örnekler ve kanıtlar giderek artmaktadır. Bu çabalar, özellikle enerji verimliliği olmak üzere geniş malzeme, su ve atık yönetimi alanlarını içermekte, organizasyonların faaliyetlerine orta ve uzun vadede doğrudan maliyet tasarrufları sağlayabilmekte ve emisyonları kontrol altına alma çabalarına katkıda bulunmaktadır. Bu geçişe teknolojideki yenilik de yardımcı olmaktadır; bu yenilikler arasında verimli ısıtma çözümleri ve döngüsel ekonomi çözümleri geliştirmek, LED aydınlatma teknolojisi ve endüstriyel motor teknolojisinde ilerlemeler kaydetmek, yenilenebilir enerji kullanmak, su kullanımı ve arıtma çözümleri sunmak, ve elektrikli araçlar geliştirmek bulunmaktadır.
* Enerji Kaynağı
Uluslararası Enerji Ajansı'na (IEA) göre, ülkelerin küresel emisyon azaltma hedeflerine ulaşmak için enerji üretiminin önemli bir yüzdesini rüzgar, güneş, dalga, gelgit, hidro, jeotermal, nükleer, biyoyakıtlar ve karbon yakalama ve depolama gibi düşük emisyonlu alternatiflere geçirmeleri gerekecektir. Yenilenebilir enerji kapasitesine yapılan yatırımlar, fosil yakıt üretimine yapılan yatırımları aşmaktadır. Dağıtılmış temiz enerji kaynaklarına doğru olan eğilim, hızla düşen maliyetler, gelişmiş depolama yetenekleri ve ardından gelen bu teknolojilerin küresel benimsenmesi önemlidir. Enerji kullanımını düşük emisyonlu enerji kaynaklarına yönlendiren organizasyonlar, potansiyel olarak yıllık enerji maliyetlerinden tasarruf sağlayabilirler.
* Ürünler ve Hizmetler
Yenilik yaparak ve düşük emisyonlu yeni ürün ve hizmetler geliştirerek organizasyonlar, rekabet pozisyonlarını iyileştirebilir ve değişen tüketici ve üretici tercihlerinden faydalanabilirler. Bu, örneğin seyahat, gıda, içecek ve tüketici ürünleri, hareketlilik, baskı, moda ve geri dönüşüm hizmetleri gibi ürünlerin pazarlamasında ve etiketlenmesinde ürünün karbon ayak izine daha fazla vurgu yapan tüketici ürünleri ve hizmetleri içerebilir. Aynı zamanda, emisyonları azaltmaya odaklanan üretici ürünleri (örneğin, tedarik zinciri boyunca enerji verimliliği önlemlerini benimseme) gibi örnekleri de içermektedir.
* Pazarlar
Aktif bir şekilde yeni pazarlarda veya varlık türlerinde fırsatlar arayan organizasyonlar, faaliyetlerini çeşitlendirebilir ve düşük karbonlu bir ekonomiye geçiş için daha iyi konumlanabilirler. Özellikle, organizasyonlar, düşük karbonlu bir ekonomiye geçişte çalışan gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerdeki hükümetler, kalkınma bankaları, küçük ölçekli yerel girişimciler ve topluluk gruplarıyla iş birliği yaparak yeni pazarlara erişme fırsatlarına sahiptir. Aynı zamanda, yeşil tahviller ve altyapı (örneğin, düşük emisyonlu enerji üretimi, enerji verimliliği, şebeke bağlantısı veya taşıma ağları) gibi finanse etme veya yeşil tahvil ihraç etme yoluyla yeni fırsatlar elde edilebilir.
* Direnç
İklim direnci kavramı, organizasyonların iklim değişikliğine uyum sağlayarak ilişkili riskleri daha iyi yönetmelerini ve fırsatları değerlendirmelerini içerir; bu, geçiş riskleri ve fiziksel risklere yanıt verebilme yeteneği de dahildir. Fırsatlar, verimliliği artırmak, yeni üretim süreçleri tasarlamak ve yeni ürünler geliştirmek gibi unsurları içerebilir. Dayanıklılıkla ilgili fırsatlar, uzun ömürlü sabit varlıklara veya geniş tedarik veya dağıtım ağlarına sahip olan organizasyonlar, değer zincirlerinde hizmete kritik bir şekilde bağlı olanlar, altyapı ağlarına veya doğal kaynaklara kritik bir şekilde bağlı olanlar ve daha uzun vadeli finansman ve yatırıma ihtiyaç duyanlar için özellikle faydalı olabilir.
Kaynak: Recommendations of the Task Force on Climate-related Financial Disclosures.